درياهن جي عالمي ڏهاڙي تي پوري سنڌ ۾ احتجاج ڪيا ويا، سنڌو درياهه کي گلن، گيتن ۽ ھولي جي رنگن سان ھزارين ماڻھن جي شاندار ڀيٽا، سياسي سماجي ۽ قومپرست ڌرين سمورا ڪئنال رد ڪري ڇڏيا، احتجاجي تحريڪ تيز ڪرڻ جو اعلان ڪيو ويو.
ان موقعي تي اڳواڻن چيو ته گرين پاڪستان انيشيٽو جي نالي ۾ لکين ايڪڙ زمينون سنڌ جي غريب هارين ۽ مزدورن کي ڏيڻ بجاءِ سگهارن ادارن حوالي ڪيون پيون وڃن سنڌو درياء کسڻ جي سازش ٿي رھي آهي، سمنڊ تيزي سان سنڌ جون زمينون کائي رهيو آهي، پاڻي نه ملڻ ڪري انڊس ڊيلٽا مري چڪي آهي، سنڌ سدائين پاڻيءَ جي کوٽ کي منهن ڏيندي پئي اچي سنڌو درياء جي پاڻيءَ تي پنجاب جا ڌاڙا ورهين کان جاري آهن.
سنڌ جو جياپو سنڌو درياء آهي سنڌو درياهه رهندو ته سنڌ به رهندي. پنجاب 80 لک ايڪڙ زمين آباد ڪرڻ جي لاءِ سنڌ کي سڪائڻ چاهي ٿو.
ڪئنال سنڌ جي ماڻهن جي لاءِ موت جو پروانو آهن سنڌو درياء هر سنڌ واسي جي ملڪيت آهي. هنن چيو ته سنڌ جا ماڻهو واضح ڪري چڪا آهن ته ڪئنال ڪنهن به صورت ۾ قبول ناھن. ڪئنال اسان جي نسلن جي تباهي ۽ نقصان آهن سنڌو درياء نه صرف سنڌ جو جياپو آهي، پر سنڌ جي تاريخ ۽ تهذيب جي سڃاڻپ آهي.
ان ڪري سنڌي قوم کي پنهنجي درياء خاطر نڪرڻو پوندو سنڌو درياء تي ڌاڙي خلاف هلندڙ تحريڪ کي اڃا وڌيڪ سگهارو ڪرڻو پوندو. سنڌ جا ماڻهو درياء تي ڌاڙو هڻڻ نه ڏيندا. هي سنڌ جي جياپي جو سوال آهي درياء نه رهيو ته ڪجهه به نه بچندو پنجاب سان گڏ سنڌ حڪومت به سنڌو درياء کسڻ واري سازش ۾ شريڪ آهي. سنڌو درياء تي حملن ۽ سنڌ جي پاڻي چوري جي ڊگهي تاريخ آهي، پنجاب ڪيترن ئي ورهين کان سنڌو درياء جو پاڻي چوري ڪندو پيو اچي ڪئنال سنڌو درياء جي پاڻيءَ ڌاڙي جو تسلسل آهي. هنن چيو ته هاڻ مڪمل رٿابندي سان ڪالاباغ ڊيم کان وڌيڪ خطرناڪ منصوبو جوڙيو ويو آهي جيڪو ڪنهن به صورت ۾ قبول ناهي.
جڏھن تہ قومپرست پارٽين طرفان سنڌو درياھ جي ڌاڙي خلاف ھزارين قومي ڪارڪنن حيدرآباد کان پيادل مارچ ڪري سنڌو درياء تي ڪئنالن خلاف سخت نعريبازي ڪرڻ بعد المنظر پل مٿان ڌرڻو ھنيو. جسقم بشيرخان قريشي گروپ طرفان ڊاڪٽر نياز ڪالاڻي جي اڳواڻي ۾ حيدرآباد کان پيادل مارچ ڪري المنظر پل وٽ سنڌو دراھ جي ڊائون اسٽريم وٽ سڪل پيٽ ۾ ڌرڻو ھڻي ڊيمن ۽ ڪئنالن خلاف نعريبازي ڪري گل نڇاور ڪيا. ان موقعي تي ڊاڪٽر نياز ڪالاڻي چيو ته سنڌو مان ڪئنال ڪڌي سنڌ کي تباھ ڪرڻ جو رٿيو ويو آھي، جنھن خلاف احتجاج جاري رھندو.
درياھن جي عالمي ڏھاڙي تي سنڌو درياء جي ڪناري المنظر وٽ سياسي سماجي ۽ قومپرست ڌرين طرفان سنڌو درياء مان ڪئنال ڪڍڻ، ڪارپوريٽ فارمنگ، وفاقي حڪومت جي سنڌ دشمن ٻين منصوبن خلاف حيدرآباد، ڄامشورو بار جي وڪيلن، سنڌي ادبي سنگت، جسقم بشير خان, جست، جسقم، جيئي سنڌ محاذ، سنڌو درياء بچايو ڪميٽي، جي ڊي اي, جيئي سنڌ پارٽي، قومي عوامي پارٽي، عوامي پارٽي، پ پ شهيد ڀٽو، سنڌ آبادگار، سنڌ ملاح تنظيم توڙي ٻين تنظيمن جي ڪارڪنن پاران احتجاجي ريليون ڪري مظاھرا ڪيا ويا، جن ۾ ھزارين ماڻھن شرڪت ڪري سنڌو درياء کي گلن، گيتن ۽ ھولي جي رنگن سان زبردست ڀيٽا پيش ڪئي، ان موقعي تي سنڌو درياء تي ڪڍيا ويندڙ سمورا ڪئنال رد ڪندي فيصلو واپس وٺڻ جو مطالبو ڪيو ويو فيصلو واپس نه وٺڻ جي صورت ۾ احتجاجي تحريڪ تيز ڪرڻ جو اعلان ڪيو ويو.
حيدرآباد کان وڪيلن جي اشعر مجيد کوکر، مسعود رسول، اياز تنيو، اندرجيت لوھاڻو، ايڊووڪيٽ ڌڻي بخش سولنگي ۽ ٻين جي اڳواڻي ۾ پھتل ريلي جو ڄامشورو بار جي وڪيلن ايڊووڪيٽ فھيم انڙ، ايڊووڪيٽ مير محمد مڱريو، عرفان ڪلھوڙو، عبدالحڪيم چانڊيو استقبال ڪيو جتي ڪوٽڙي بئراج پل وٽان سنڌو درياء کي گل ڀيٽا پيش ڪئي وئي.
عوامي تحريڪ طرفان ھڪ وڏي عوامي ريلي حيدرٻاد مان ڪڍي سنڌو درياء کي ڀيٽا پيس ڪئي وئي سنڌو جي سڪل پيٽ ۾ ڌرڻو ڪئنالن خلاف نعريبازي ڪئي وئي، سنڌ ترقي پسند پارٽي طرفان احتجاجي ريلي ڪڍي وئي سنڌو درياء کي گلن سان ڀيٽا پيش ڪئي وئي.
سنڌو درياء بچايو ڪميٽي جي سنڌ تي سنڌ يونائيٽڊ پارٽي، پاڪستان فنڪشنل ليگ، پاڪستان تحريڪ انصاف طرفان ريلي ڪڍي وئي، سنڌو درياھ کي گلن جي ڀيٽا پيش ڪئي وئي، سنڌي ادبي سنگت طرفان محمد يوسف جويو شيخ عبداللهb ڪوهستاني، ايوب جوڻيجو، فهيم نوناري جي اڳواڻي ۾ ريلي ڪڍي شرڪت ڪئي وئي.
سنڌيونيورسٽي جي لاڪاليج جي شاگردن لاڪاليج سنڌ يونيورسٽي ھائوسنگ سوسائٽي کان ھڪ وڏي ريلي ڪڍي المنظر پل وٽ احتجاجي مظاھرو ڪيو ويو .
مھراڻ يونيورسٽي جي آفيسرن ۽ استادن پاران نصراللھ پيرزادو ۽ غازي خان پرھياڙ جي اڳواڻي ۾ احتجاجي ريلي ڪڍي مظاھرو ڪيو ويو. مھراڻ يونيورسٽي جي آفيسرن ۽ استادن پاران نصراللھ پيرزادو ۽ غازي خان پرھياڙ جي اڳواڻي ۾ احتجاجي ريلي ڪڍي مظاھرو ڪيو ويو، عوامي تحريڪ، سنڌياڻي تحريڪ، سنڌ آبادگار اتحاد ۽ قانون جا شاگرد الڳ الڳ ريلوي ڪڍي درياء تي پھتا ان دوران مظاھرين سنڌو مٿان ڪينال اڏڻ خلاف نعريبازي ڪئي وئي،
حيدرآباد يونين آف جرنلسٽس جي سڏ تي سنڌو درياھ تي چولستان ڪئنال سميت ٻين ڪئنالن خلاف حيدرآباد ريجن جي سمورن ضلعن ۾ ڪارو ڏينھن ملھائی حيدرآباد، مٽياري, دادو، ڄامشورو، ٺٽو، ٽنڊو محمد خان، ٽنڊو الهيار، سجاول، بدين ۽ سانگهڙ ضلعن اندر ننڍن وڏن پريس ڪلبن تي ڪارا جهنڊا چاڙھي احتجاجي مظاھرا ڪيا ويا.
