ڪئنال، سنڌ لاءِ ڊيٿ وارنٽ آهن ۽ اسان ان کي ڪنهن به صورت ۾ قبول نه ٿا ڪريون، هي لفظ ڊاڪٽر نياز ڪالاڻي، اڳواڻ جيئي سنڌ قومي محاذ (بشير خان مرڪز) جا آهن جنهن ڪراچي پريس ڪلب آڏو 10 اپريل کان 20 اپريل تائين ڏهه ڏينهن لاءِ بک هڙتال ڪئي آهي.
نياز ڪالاڻي سنڌ جو سينئر قومپرست اڳواڻ آهي جنهن ڪالاباغ ڊيم خلاف جي تحريڪ ۾ ڪردار ادا پڻ ڪيو هِن وقت هو ۽ هن جي پارٽي ڇهه ڪئنالن ۽ ڪارپورٽ فارمنگ خلاف تحريڪ هلائي رهيا آهن.
دي رائيز نيوز اِن حوالي سان ڊاڪٽر نياز ڪالاڻي سان ڳالهه ٻولهه ڪئي جنهن ۾ هِنن جو چوڻ هو ته سنڌو درياهه سنڌين جي لاءِ موت ۽ جياپي جو مسئلو آهي هن جي پارٽي پهرين ڏينهن کان احتجاج ڪندي پئي اچي درياهه جي عالمي ڏهاڙي تي درياهه کي گلن جي ڀيٽا ڏني ايستائين جو هولي تهوار به سنڌو درياهه سان ملهايو.
نياز ڪالاڻي پنهنجي شروع ڪيل بک هڙتال تي ڳالهائيندي چيو ته اسان جي تڪليفن جو مڪمل ازالو ان وقت ٿيندو جڏههن هن تحريڪ ۾ وڌيڪ تيزي ايندي ۽ سنڌ جي نوجوانن ۾ جذبو پيدا ٿيندو. اسان سڄي دنيا کي ٻڌائڻ چاهيون ٿا ته عالمي اصلون ۽ قانون تحت درياهن تي حق انهن جو هوندو آهي جتي درياهه ڇوڙ ڪري ٿو. هن پنهنجي ڳالهه کي زور ڏيندي چيو ته ”سنڌو درياهه جا ملڪ ۽ وارث اسان سنڌي آهيون.“
پنجاب مٿي هجڻ ڪري اڳ ئي سنڌو درياهه تي قبضو ڪري چڪو آهي. هن سنڌ سان ٿيندڙ ناانصافي تي ٻڌايو ته پنجاب پنهنجا ٽئي درياهه وڪرو ڪري چڪو آهي ۽ هينئر به پنجاب آباد ٿئي پيو ۽ سنڌ تباهه ٿي رهي آهي. چناب ۽ جهلم ۾ ايترو پاڻي ڪونهي جو چار ڪروڙ ايڪڙ زمين آباد ڪري سگهن، ان ڪري اهو واضح آهي ته هو (پنجاب) سنڌ جو پاڻي کڻندو.
اسان جي پاڻي ماهرن ادريس راجپوت کان وٺي نصير ميمڻ تائين سڀ ان ڳالهه تي متفق آهن ته جيڪڏهن هي ڪئنال نڪري ويا ته پوءِ گُڊو بيئراج کان هيٺ درياهه ۾ پاڻي نه ويندو. اسان وٽ جر جو پاڻي اڳ ئي ٽئي ايم ايف آهي ۽ ٻه ايم ايف مڪمل طورتي کارو ٿي چڪو آهي جيڪڏهن درياهه ٺهيا ته پوءِ کارو پاڻي مڪمل طورتي زهريلو ٿي ويندو ۽ اسان وٽ پيئڻ جو پاڻي به موجود نه هوندو.
نياز ڪالاڻي پنهنجي زندگي کان وڌيڪ اجتماعي زندگين کي بچائڻ کي وڌيڪ اهميت ڏيندي بک هڙتال تي ويهڻ لاءِ سوچيو ته جيئن ڪئنال ۽ ڪارپورٽ فارمنگ خلاف تحريڪ ۾ تيزي آڻي سگهجي. جيتوڻيڪ هن جو پهرين به ٻه آپريشن ٿي چڪيون آهن ۽ هي بک هڙتال هن جي صحت کي وڌيڪ خراب ڪري سگهي ٿي جنهن ڪري مسلسل ڊاڪٽر اِها ئي تجويز ڏئي رهيا آهن ته هو بک هڙتال نه ڪري پر نياز ڪالاڻي جو چوڻ ته يقينن پنجاب ۽ اسلام آباد وارن تي هِن جي بک هڙتال جو ڪو خاص اثر نه پوندو.
”درحقيقت هي هڙتال سنڌ جي نوجوانن ۾ اُتساهه ۽ تحريڪ کي تيز ڪرڻ سان گڏوگڏ پوري دنيا کي پيغام ڏيڻو آهي ته سنڌ، سنڌو درياهه تي هڪ ڪئنال به قبول نه ڪندي.“
هن ڪئنالن ۽ ڪالاباغ ڊيم جي تحريڪن تي ڳالهائيندي چيو ته ڪالاباغ ڊيم جي ٺهڻ ۾ وڌيڪ وقت درڪار هو پر ڪئنالن لاءِ هِنن بجيٽ ۽ ڏيڍ سالن ۾ ٺاهڻ جو وقت ڏنو آهي ان ڪري اسان کي جدوجهد تيز ڪرڻ جي ڪوشش ۾ آهيون ائين نه ٿئي جو هو اهو پروجيڪٽ مڪمل ڪري وٺن. هن ڪالاباغ ڊيم ۽ ڪئنال ٻنهي منصوبن کي سنڌ لاءِ ڊيٿ وارنٽ قرار ڏنو.
هن چيو ته جيڪڏهن وفاق حڪومت پراجيڪٽ کي suspend ڪيو تڏهن به اسان جي جدوجهد جاري رهندي ڇو جو اسان ڪئنالن کي پوري طرح سان reject ڪرڻ جي گهُر ڪريون ٿا. اسان کي معطلي جو سکڻا آرڊر نه گهرجي، اسيمبلين مان قانون پاس ڪري ڪئنالن کي مڪمل طورتي ختم ڪريو.
هي ڪارپورٽ فارمنگ ۽ ڪئنال فوج سان جڙيل پراجيڪٽ آهن دنيا جي ڪهڙي ملڪ جي فوج زراعت کي ڏسندي آهي پر پاڪستان ۾ فوج سڀ ڪجهه ڪري رهي آهي. نياز ڪالاڻي فوج ۽ پنجاب تي ڳالهائيندي چيو ته فوج جو رويو جارحاڻو ۽ نامناسب آهي ۽ پنجاب ان کي هٿي ڏئي رهيو آهي.
هن پيپلز پارٽي تي تنقيد ڪندي چيو ته هاڻي سنڌ جو وزيراعليٰ مراد علي شاهه جيڪو غصي ۾ چوندو هو ته ڪٿي پيا ڪئنال ٺهن پوءِ هاڻي هو ڪنهن خلاف نعره هڻي رهيا آهن.
هن پيپلز پارٽي لاءِ چيو ته هي روئڻ وارن سان به گڏ ۽ کائڻ وارن سان به گڏ آهن. جيڪڏهن پيپلز پارٽي واقعي ۾ سنجيده آهي ته پوءِ چشما جهلم لنڪ ڪئنال خلاف قرارداد پيش ڪري ۽ چوي ته چشما جهلم لنڪ ڪئنال سنڌو درياهه تي ڌاڙو آهي ۽ موجوده حڪومت کان ڌار ٿيڻ جو اعلان ڪن کڻي سکڻو ئي پر اعلان ڪري ڏيکارن ته هو موجوده حڪومت سان نه ويهندا جيڪڏهن ڇهه ڪئنال ٺهيا.
جڏهن هي ڏسن ٿا ته ووٽ بينڪ کي خطرو آهي ته پوءِ پيپلز پارٽي قومپرستي جو لباس پائڻ ۾ دير نه ٿي ڪري.
نياز ڪالاڻي جو آواز ان وقت ڀرجي آيو جڏهن هِن ٻڌايو ته هي پنهنجي خاندان کي واحد سپورٽ ڪندڙ آهي. يقينن فيملي جا فرد خاص طورتي اولاد پريشان آهي پر ان سان گڏوگڏ هو خوش به آهن ته هِنن جو بابا سنڌ لاءِ تڪليف برداشت ڪري رهيو آهي.
